Towarzystwo Internatów i Burs

Sprawozdanie z pracy Zarządu Głównego Towarzystwa Internatów i Burs

w latach 2009-2014

Szanowni Państwo!

Trudno uwierzyć, że Towarzystwa Internatów i Burs już od piętnastu lat podejmuje działania na rzecz  wychowawców oraz młodzieży z internatów i burs szkolnych w województwie podlaskim.

Dobiegła końca III kadencja Zarządu Głównego Towarzystwa.  Mam przyjemność w imieniu Zarządu przedstawić Państwu sprawozdanie  z działalności  w latach 2009-2014.

Myślą przewodnią, która wyznaczała kierunek naszej działalności w ostatnich pięciu latach, były słowa Janusza Korczaka „Wolność i zaangażowanie w wychowaniu  - powinnością wychowawcy”.

Sądzę, że znalazły one swoje odzwierciedlenie w proponowanych przez nas wychowawcom formach aktywności, które zostały wyznaczone na podstawie badań sondażowych przeprowadzonych na początku kadencji w czerwcu 2009 roku. Ale nie tylko.

Daliście Państwo Zarządowi wolność wyboru i prawo do składania propozycji. Czuliśmy się odpowiedzialni za podejmowane działania, gotowi na przyjęcie konstruktywnej krytyki i propozycji ze strony Państwa, które  skrupulatnie wykorzystaliśmy. 

Podmiotowość wychowawcy była dla nas kluczową sprawą  w podejmowaniu działań organizacyjnych.  Myślę, że stała się zasadą  działania naszej społeczności – społeczności wychowawców.   Jej wzór i przykład dała nam Pani Irena Żmienko,  której tak wiele zawdzięczmy, że nie sposób wyrazić tego słowami.  Mamy to szczęście, że uczymy się od niej zaangażowania nie z obowiązku ale z  powinności, której korzenie tkwią we właściwym rozumieniu wolności, empatii i moralności. Bez jej wsparcia, byłby nam zdecydowanie trudniej osiągnąć to, czym z Państwem w tym sprawozdaniu się  dzielę.

Na początek pozwolę przypomnieć klika istotnych dla nas informacji. Działalność Towarzystwa to

przede wszystkim działalność zespołowa. Wszystkim nam odpowiada nadal  forma organizacyjna na kształt ruchu, bez nadmiernych obciążeń strukturami. Nie mniej należy wyróżnić organy statutowe.

Należy do nich przede wszystkim Zarząd Główny, który  realizował cele Towarzystwa w składzie:

Pani Ewa Górska – prezes

Pani Irena Żmieńko – wiceprezes

Pani Maria Bugajska – skarbnik

Pani Ewa Kosińska - sekretarz

Pani Magdalena Korycka - sekretarz

Pani Grażyna Dożynka - członek

Pani Marta Opolska - członek

Pan Zbigniew Pierzchała - członek

Pan Piotr Puczyński - członek

Funkcję kontrolną nad działalnością Zarządu pełniła Główna Komisja Rewizyjna w składzie :

Pani Małgorzta Świstak – przewodniczący

Pani Małgorzta Roszko– członek

Pani Marta Szargiej - członek

Upływająca kadencja to czas istotnych dla nauczycieli-wychowawców zmian. W środowisku pojawiło się wiele pytań dotyczący przyszłości funkcjonowania internatów i burs. Reorganizacja placówek oświatowych pod wpływem nowych uwarunkowań prawnych, wzbudziła niepewność zatrudnienia wychowawców na dotychczasowych warunkach oraz napływ osób, które traktowały zatrudnienie w internacie w niepełnym wymiarze jako tymczasowe, przejściowe.  Zapewne te czynniki  przyczyniły się do ograniczenia czynnej aktywności wielu wychowawców. Zarząd Towarzystwa rozumiejąc nastroje środowiska zrezygnował z prowadzenia zespołów tematycznych, to jest: Zespołu programowania i organizacji pracy, Zespołu doskonalenia zawodowego, Zespołu wydawnictw metodycznych,  Zespołu do spraw samorządności oraz Zespołu do spraw rekreacji i sportu.

Zadania tych zespołów były realizowane przez członków zarządu we współpracy z zainteresowanymi wychowawcami, kierownikami i dyrektorami internatów i burs.

Cele wynikające ze Statutu Towarzystwa i sygnalizowanych potrzeb środowiska realizowano poprzez:

1.        Organizowanie konferencji służących rozwojowi kompetencji nauczyciela-wychowawcy, wymianie doświadczeń zawodowych oraz poszukiwaniu nowych rozwiązań problemów opiekuńczo-wychowawczych w placówkach,

2.        Upowszechnianie i doskonalenie pracy samorządów i internatów i burs  oraz inicjowanie nowe formy pracy z młodzieżą,

3.        Organizowanie turniejów sportowych  motywujących do rozwoju zainteresowań oraz organizacji czasu wolnego młodzieży zamieszkałej w internatach i bursach,

4.        Organizowanie konkursów tematycznych służących rozwojowi zainteresowań i kultywowaniu tradycji narodowych i regionalnych,

5.        Współdziałanie z administracją oświatową i Centrum Edukacji’

6.        Prowadzenie i aktualizację strony internetowej - służącej dokumentowaniu i upowszechnianiu doświadczeń placówek i Towarzystwa,

7.        Gromadzenie środków finansowych ze składek członkowskich na rzecz wspierania naszej działalności.

Myślę, że realizacja celów zakończyła się powodzeniem. Dowodem jest zestawienie zrealizowanych przedsięwzięć i liczba biorących w nich udział uczestników.

1. W okresie sprawozdawczym zorganizowaliśmy 15 konferencji tematycznych połączonych z propozycją uczestnictwa w części integracyjno-turystycznej służącej wzbogaceniu wiedzy na temat walorów kulturowych i edukacyjnych środowiska lokalnego.

W tym 11 konferencji było adresowanych do wychowawców, kierowników i dyrektorów internatów i burs. Tematyka konferencji była bogata i zróżnicowana, odzwierciedlała również nasze bieżące potrzeby. (Szczegółowy wykaz poniżej.)

Przygotowywaliśmy i przeprowadziliśmy 4 dwudniowe konferencje przedstawicieli i opiekunów samorządów internatów i burs.

Celem podejmowanych działań w tym zakresie było wspieranie zarówno  opiekunów jak  i przedstawicieli samorządów w realizacji ich zadań. Umożliwiliśmy im  udział   w warsztatach na temat: planowania pracy samorządu, poznania zasad funkcjonowania i rozwijania samorządności oraz współpracy wszystkich podmiotów w ramach samorządu w placówkach. Stworzyliśmy okazję do spotkania uczestników z aktywnymi działaczami lokalnymi, w tym w zakresie samorządności lokalnej. Ponadto proponowaliśmy nowe formy pracy z młodzieżą, czego przykładem były gry terenowe oraz przeprowadzenie  konkursu na scenariusz imprezy integracyjnej dla młodzieży w 2010 roku przez  Internat Liceum Plastycznego im. Artura Grottgera w Supraślu.

W organizację poniżej przedstawionych konferencji przedstawicieli i opiekunów samorządów młodzieżowych   szczególny wkład wnieśli członkowie Zarządu -  Piotr Puczyński i Marta Opolska.

Łącznie w naszych konferencjach wzięło udział  około 1100 uczestników.

Wydano na życzenie uczestników 342 zaświadczenia.

Obowiązki programowo-organizacyjne związane z przygotowaniem konferencji były realizowane przez  Zarząd oraz Współorganizatorów. Nie sposób wymienić wszystkich zaangażowanych wychowawców i kierowników, dyrektorów internatów i burs. Nie mniej aż 16  placówek aktywnie włączyło się w przygotowanie konferencji - 5 z Białegostoku i 9 z tzw. terenu.

I to oni w największym stopniu zasługują na naszą wdzięczność i uznanie.

Trudno nie wymienić  placówek, które dwukrotnie w kadencji były współorganizatorami naszych spotkań. Należą do nich: Bursa Szkolna w Białymstoku i Internat Liceum Plastycznego w Supraślu. Poza tym jednokrotnie gościły konferencje takie placówki jak: Internat Zespołu Szkół Leśnych w Białowieży, Internat Zespołu Szkół Rolniczych w Marianowie,  Internat Zespołu Szkół Rolniczych w Rudce, Internat Zespołu Szkół Rolniczych w Wojewodzinie, Internat Zespołu Szkół Rolniczych w Czartajewie, Internat Zespołu Szkół Rolniczych w Ostrożanach, Internat Zespołu Szkół Ogólnokształcących  i Zawodowych w Mońkach, Internat  Zespołu Szkół  Nr 4 w Bielsku Podlaskim, Internat Zespołu Szkół Rolniczych CKP w Białymstoku, Internat X LO w Białymstoku, Internat Zespołu Ogólnokształcących i Technicznych w Białymstoku, Internat Zespołu Szkół Handlowo-Ekonomicznych w Białymstoku.

Okazaliście Państwo nie tylko pomoc w realizacji założeń merytorycznych ale także wiele życzliwości i przyjaźni, dostarczyliście wspaniałych przeżyć kulturalnych uczestnikom. Były to spotkania nie tylko bogate merytorycznie, ale też pouczające, integrujące środowisko wychowawców.  Za to w imieniu nas wszystkich jeszcze raz serdecznie dziękujemy.

2. W dalszej kolejności, poza wymienionymi formami pracy, warto odnotować inne  przedsięwzięcia, związane przede wszystkim z rozwijaniem zainteresowań młodzieży oraz doskonaleniem współpracy pomiędzy placówkami.

Na pewno nie zabrakło nam w trakcie III kadencji zapału w organizacji i prowadzeniu  pod patronatem Towarzystwa Internatów i Burs turniejów sportowych o zasięgu wojewódzkim.

Działania związane z promowaniem sportu i rekreacji wyrosły z potrzeb i zainteresowań ponadinstytucjonalnych młodzieży i wychowawców. Służą rozwojowi zainteresowań sportowych, wdrażaniu zasad fair play oraz organizacji czasu wolnego wychowanków. Tradycją stały się organizowane co roku Turnieje: Piłki halowej, Piłki Nożnej na sztucznym Boisku, Piłki Siatkowej, Tenisa Stołowego  (wymienione poniżej w tabeli) oraz spotkania  i mecze towarzyskie. Nie sposób ocenić walorów przedsięwzięć sportowych. W 15 turniejach wzięła aktywny udział imponująca grupa wychowanków z internatów i burs z województwa podlaskiego, to jest  ponad 1400 osób.

Wszystkie turniej kończyły się ku radości zawodników - nagrodzeniem zwycięzców, wręczeniem pucharów, medali i dyplomów. Dwukrotnie wspierał organizację  turniejów przewodniczący Rady Miejskiej Pan Włodzimierz Kusak

Na naszą wdzięczność i uznanie zasługują placówki współorganizujące od lat turnieje, to jest: Internat X LO w Białymstoku, Internat Zespołu Ogólnokształcących i Technicznych w Białymstoku, Internat Zespołu Szkół Handlowo-Ekonomicznych w Białymstoku, Internat Zespołu Szkół Rolniczych CKP w Białymstoku i Internat Zespołu Szkół Rolniczych w Rudce.

Należy zaznaczyć, że było to możliwe dzięki zaangażowaniu wielu osób. Trudno je wszystkie wymienić ale nie sposób nie wyróżnić zasług:  Zbigniewa Pierzchały, Marii Bugajskiej, Jarosława Dźwigaja, Marcina Gogola, Grażyny Dożynka.

3. Na stałe weszły do programu Towarzystwa  konkursy tematyczne związane ściśle z naszą tradycją narodową i obrzędowością regionalną. W sumie odbyło się  10 edycji.

W Internacie Zespołu Szkół  Handlowo-Ekonomicznych  w Białymstoku odbyła się w bieżącym roku szkolnym X edycja konkursu  pn. „Bożonarodzeniowa szopka – nasza tradycja i współczesność”. W pięciu edycjach w III kadencji  wzięło udział łącznie  47 placówek z województwa podlaskiego. W wykonanie prac zaangażowało się 150 wychowanków i  66 wychowawców z internatów i burs.

Natomiast w Internacie Zespołu Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego   Białymstoku odbyło się VIII edycja konkursu  pn. „Stroik wielkanocny”.

W ostatnich pięciu edycjach wzięło udział łącznie 30  placówek z województwa podlaskiego. W wykonanie prac zaangażował się 72 wychowanków i 45  wychowawców z internatów i burs.

Organizatorzy konkursów starali się nadać im odpowiednią rangę poprzez tworzenie właściwej oprawy – uroczyste  podsumowanie wyników, wręczenie dyplomów uznania i skromnych nagród. Cieszy fakt, że jednak to nie one były w tym wszystkim najważniejsze.  Informacje zwrotne  wskazywały, że podejmowane przez młodzież i wychowawców działania w ramach konkursów rozwijają zainteresowania i kreatywność,  integrują środowisko i po prostu przynoszą satysfakcję wykonawcom prac oraz ich  odbiorcom.

4. Towarzystwo Internatów i Burs prowadziło niezbędną dokumentację zgodnie ze statutem.

Protokoły z posiedzeń Zarządu Głównego oraz konferencji Towarzystwa sporządzała Ewa Kosińska i Magdalena Korycka. Pani Ewa Kosińska Gromadziła również inną dokumentację merytoryczną, ponad to prowadziła kroniką Towarzystwa.

Dokumentację finansową prowadziła Pani Maria Bugajska. Zajmowała się również operacjami finansowymi, rozliczeniami z Urzędem Skarbowym, opracowaniem sprawozdań finansowych.

Stronę internetową prowadził  Adam Masajko (2009-2011) i Piotr Puczyński (2012-2014).

Dokumentowaniem działalności Towarzystwa z wykorzystaniem nowoczesnych środków technicznych zajmowali się: Ewa Rzeszotarskai Cezary Rzeszotarski.

Opracowanie planów pracy, sprawozdań, programów konferencji, materiałów reklamowych było w gestii prezesa i wiceprezesa.

Wszystkim wymienionym osobom a także innym, których nie wymieniam z imienia i nazwiska, składamy szczególne uznanie i podziękowanie za ich niewidoczną na co dzień a tak ważną pracę.

5. Środki finansowe Towarzystwa są skromne, stanowią je dobrowolne wpłaty członków. Wprawdzie nie podjęliśmy trudu pozyskania środków z innych źródeł, ale udało nam się pozyskać nielicznych sponsorów, którzy sfinansowali nagrody konkursowe i materiały konferencyjne.               

6. Główna Komisja Rewizyjna przeprowadziła 5 kontroli a wyniki znajdują się w prowadzonej przez Komisję dokumentacji.

7. Zarząd Główny Towarzystwa spotkał się na  25 posiedzeniach, które są udokumentowane stosownymi protokołami. Odbył także wyjazd szkoleniowy do Chojnic  w październiku 2011r. w ramach współpracy z Akademią  Ars edukandia.

Dokumentacja Towarzystwa Internatów i Burs za III kadencję łącznie z kroniką jest zaktualizowana.

8. Warto odnotować fakt, że Towarzystwo Internatów i Burs współpracowało z licznymi instytucjami funkcjonującymi w środowisku na rzecz edukacji i wychowania.

Wobec zagrożenia dla funkcjonowania internatów i burs na terenie miasta Białegostoku, w 2012r. Zarząd Główny wystosował do władz oświatowych i samorządowych pismo wyrażając swoje                      w tym zakresie stanowisko, wskazując na potrzebę funkcjonowania placówek wspierających ubogą młodzież w edukacji.

W trosce o zapewnienie dotychczasowych warunków zatrudnienia obecnym wychowawcom w internatach złożyliśmy też pisma do dyrektorów szkół podlegających reorganizacji w roku 2013 i 2014.  Zwróciliśmy uwagę na fakt,  że w prowadzona  polityka kadrowa w  szkołach nie powinna  odbywać się kosztem wykwalifikowanych wychowawców, których doświadczenie i kompetencje są niezbędne w realizacji zadań w zakres opieki i wychowania w internacie.

Ze smutkiem należy stwierdzić, że problemy wychowawców nie budzą jednak szerszego zainteresowania. Nie doświadczyliśmy ani szczególnego zainteresowanie,  ani zrozumienie dla naszej sprawy ze strony władz, czego dowodem był brak formalnych odpowiedzi na sygnalizowane problemy środowiska – poza odpowiedzią otrzymaną z Urzędu Marszałkowskiego.

Towarzystwo współpracowało także z Kuratorium Oświaty w Białymstoku, i Departamentem  Edukacji Urzędu Miejskiego w Białymstoku.  Przedstawiciele z Wydziału Edukacji uczestniczyli w naszych konferencjach.

Cieszy nas jednak to, że spotykamy się  z życzliwością i zrozumieniem niektórych środowisk. Staramy się to docenić. Dowodem tego jest włączenie do grona Honorowych Członków Towarzystwa Internatów i Burs w bieżącym roku szkolnym Dyrektora Zespołu Szkół Rolniczych CKP w Białymstoku Pana Wiesława Joszczyka.

Nieoceniona dla nas jest współpraca z Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku, dzięki której docierały do Państwa bieżące informacje.  Pani Dyrektor Krystyna Grabowska nie odmówiła mam nigdy  pomocy - za co składamy podziękowania.

W naszej pamięci mamy życzliwość Profesora Jerzego Nikitorowicza z Uniwersytetu w Białymstoku, który wprawdzie nie zaszczycił nas swoją obecnością ze względu na obowiązki służbowe ale  zapewnił udział pracowników z zakładu Pedagogiki i Psychologii w części merytorycznej dzisiejszej konferencji.

Jesteśmy niezmiernie wdzięczni wszystkim instytucjom  i zaprzyjaźnionym osobom, które wspierały nas w działalności statutowej. 

Sądzimy, że nasza działalność jest na swój sposób innowacyjna. Nie ma przykładów w kraju, na których można by się wzorować. Ale ma znaczenie wyłącznie dla środowiska placówek opiekuńczo-wychowawczych. Przyczynia się do podnoszenia jakości pracy internatów i burs, wypełnia ważne funkcje w zakresie edukacji ustawicznej, a co najważniejsze - integruje środowisko wychowawców i daje poczucie wspólnoty wartości i interesów.

Szanowni Państwo!

W kadencji, z której przebiegu zdajemy sprawozdanie, nie było nam łatwo. Mieliśmy wątpliwości, co do dalszego funkcjonowania Towarzystwa. Stawialiśmy pytania, aby mieć poczucie, że to,  co robimy jest uzasadnione. I Państwo utwierdzaliście nas w tym przekonaniu. Za co dziękujemy.

Mamy też świadomość, że zapewne nie zrealizowaliśmy wszystkich Państwa oczekiwań. Niekiedy nie byliśmy w stanie ich odczytać.  Nie mniej biorąc pod uwagę nasze ograniczenia, nie pozostawiliśmy bez odpowiedzi nikogo kto do nas się zwrócił.

Kończąc trzecią kadencję mimo wszystko mamy poczucie satysfakcji z podjętych działań.  A przede wszystkim z tego, że udało nam się poszerzyć przestrzeń naszej współpracy, udoskonalić jej formy,  zachęcić szerokie grono wychowawców do aktywności wykraczającej poza krąg codziennych obowiązków zawodowych i partykularnych interesów.

Myślę, że byłoby to niemożliwe bez dobrej woli, zrozumienia i zaangażowania wielu osób, dla których ważny jest nie tylko osobisty rozwój, ale szerszy krąg zagadnień i wartości, które związane są z wychowaniem i opieką. Niemożliwe byłoby to bez wzajemnego zrozumienia i akceptacji, a także przyjaźni.

I podobnie, jak na koniec ubiegłej kadencji, mogę stwierdzić, że „W działalności Towarzystwa Internatów i Burs, w jego historii, którą tworzymy na bieżąco, możemy odnaleźć istotę ludzkiego rozwoju i dążenia do doskonałości.” Dążenia do tego, aby zmieniać świat, który nas otacza, w miarę swoich możliwości  - na lepsze.

„Nie wolno zostawić świata, takim jaki jest” pisał Janusz Korczak. Niech ta mądrość będzie dla nas drogowskazem.

Mając nadzieję, że Państwo czujecie podobnie przedkładamy to sprawozdanie.

Wierzymy, że spotka się ono z konstruktywną dyskusją i stanie się  przyczynkiem do doskonalenia dalszej działalności.